Gagavuzya’da Bir Takım: FC Oguzsport

FC Oguzsport, armasında bozkurt figürü bulunan Moldova’ya bağlı özerk bir devlet olan Gagavuzya’nın takımıdır. Moldova Gagavuzya’da faaliyet gösteren kulübün misyonunu, detaylı bir şekilde anlatmaya çalışacağım. FC Oguzsport‘tan bahsetmeden önce, Gagavuzya ve Gagavuz halkından kısa da olsa bahsedelim. Zira Gagavuzya, her ne kadar coğrafi ve kültürel olarak bize yakın bir bölge olsa da, ülkemizde Gagavuzya ve Gagavuz halkı yeteri kadar tanınmıyor. Gagavuzya veya yerel adlandırmasıyla Gagauz Yeri, bugün Moldova’nın güneyinde yer alan özerk bir cumhuriyet.

FC Oguzsport nerenin takımıdır?

Başkenti ve en kalabalık şehri Komrat olan bu özerk bölgenin nüfusu 2014’te yapılan sayımlara göre yaklaşık 135bin. Bu 135binlik nüfusun neredeyse tamamını, bölgeye adını da veren Gagavuzlar oluşturuyor. Gagavuzlar, Oğuz boyundan gelen Türk kökenli bir halk. Fakat bizden farklı olarak Gagavuz halkının dini Ortodoks Hristiyanlık. Gagavuzların bugün halen konuştukları ana dilleri ise Türkçe. Gagavuzlar’ın konuştuğu Türkçe, görüldüğü üzere Rumeli’de konuşulan Türkçe’ye ve bizim Anadolu’da konuştuğumuz Türkçe’ye fazlasıyla benzemekte. Öyle ki Gagavuz Türkçesi, biz Türkiye Türkleri için Azerbaycan Türkçesinden bile çok daha fazla anlaşılır.

Gagavuz Türkçesi ile ilgili bir başka örnek. Gagavuzya Devlet Başkanı İrina Vlah, Gagavuz Halkının yeni yılını ve Kolada Bayramı’nı kutluyor, 2019.

Peki Gagavuz halkının kökleri nereden geliyor? Bu konuda birden fazla tez olsa da en bilinen ve doğru kabul edilen görüş, Gagavuzların 11. yy’dan itibaren, bugünkü Ukrayna üzerinden bölgeye gelen Oğuz Türklerinin soyundan gelmiş bir halk olduğu tezidir. Süreç içerisinde Hristiyanlığı benimseyen Gagavuzlar, Rus kilisesinin yoğun etkisine rağmen kültürlerini ve ana dillerini korumayı başardılar. Tarih boyunca Gagavuz din adamlarının ibadetlerde Türkçeyi kullanmış olmaları, bu asimilasyonun engellenmesinin en önemli nedenidir.

Bu asimilasyonun engellenmesinde Gagavuz rahip Mihail Çakır’ın etkisi de oldukça büyük. Çakır, 20. YY’ın hemen başında İncil’i Gagavuz Türkçesine çevirdi. Böylece Gagavuzlar, Rum ve Rus Ortodoks kiliselerinin baskısına rağmen anadilleri Türkçeyi korumayı başardılar.

Tavsiyeler

• Danimarka ve Avrupa Macerası (Janteloven Felsefesi)
• Farklı Bir Yol: FC Nordsjælland’in Hikayesi
• Karanlıktan Aydınlığa: Lille

Gagavuzya’da Bir Takım: FC Oguzsport

Gagavuzya ve Gagavuz Türkleri ile ilgili bu kısa bilgilendirmenin ardından, FC Oguzsport‘u anlatmaya geçebiliriz. Mart 2014’te Gagavuzya’nın başkenti Komrat’ta kurulmuştur. Temel kuruluş amacı, Gagavuzya bölgesindeki futbolu geliştirmek ve Gagavuz gençlerine kaliteli bir futbol eğitimi vermektir. Bu yönüyle Oguzsport, Gagavuzya’da faaliyet gösteren bir futbol akademisi ve okuludur. FC Oguzsport, kurulduğu sezon 12 takımın katıldığı Gagavuzya Futbol Şampiyonası’nda yetişkinler arasında birinci oldu. Yaklaşık bir sene kadar sonra, Ocak 2015’te ise Moldova’nın güneyinden tam 25 takımın katıldığı, Güney Besarabya Kupası’nı kazandılar.

FC Oguzsport kısa bir süre içinde bölgesel ve ulusal düzeyde başarılar elde etti. Kulübün kurucusu ve başkanı Anatoly Mavrodi‘ye, o dönem Gagavuzya’nın en başarılı futbol takımı olan FC Gagauzia‘nın başkanlık görevi teklif edildi. Moldova’nın ikinci lig klasmanı Divizia A’da mücadele ediyordu. Bununla birlikte Gagavuzya hükümeti tarafından resmi olarak desteklenip finansal yardım yapılıyor. Oguzsport başkanı Mavrodi bu teklifi kabul etti ve FC Gagauzia’nın başkanlık koltuğuna oturdu. İmzalanan protokolle, Divizia A‘da mücadele edecek takımın ismi de FC Gagauzia-Oguzsport olarak değiştirildi. Bu olay Moldova basınında iki kulübün birleşmesi olarak yer aldı. Bizzat kendisiyle iletişime geçip konuştuğum kulüp başkanı Mavrodi‘ye göre bu olay asla birleşme değil.

FC Gagauzia’nın başkanlık teklifini kabul eden Anatoly Mavrodi, kendi kurduğu Oguzsport’un ismini de bu kulübe eklemeyi yetkililere teklif etti ve bu teklif kabul edildi. Böylece bu iki takımın sadece isimleri birleştirilmiş oldu, fakat takımların yapıları asla birleştirilmedi. FC Gagauzia-Oguzsport ismi ile, 2015-16 sezonunda, ikinci lig klasmanı Divizia A’da mücadele edecek olan kulüp, o sezonki ilk resmi maçında Sfintul Gheorghe takımına konuk oldu. Divizia A’nın ilk haftasında oynanan bu maçı, FC Gagauzia-Oguzsport, 5-2’lik skor ile kaybetti. 2015-16 sezonunda, Divizia A’da ortalama bir performans gösteren FC Gagauzia-Oguzsport, 14 takımlı ligi 6. sırada tamamladı. 26 haftalık serüvende 37 puan toplayan Gagavuzya ekibi, 11 galibiyet, 4 beraberlik, 11 de yenilgi aldı.

Finansal Kriz

Bu ortalama geçen sezonun ardından FC Gagauzia-Oguzsport, 2016-17 sezonuna da tıpkı bir önceki sezonda olduğu gibi Sfintul Gheorghe maçı ile başlıyordu. FC Gagauzia-Oguzsport bu sefer maçı 4-1 ile kazanmasını bildi ve böylece yeni sezona harika bir başlangıç yaptı. Takım ilerleyen haftalarda da başarılı sonuçlar almaya devam etti, fakat kulüp için mali açıdan işler iyi gitmiyordu. Mavrodi’nin aktardığına göre, alınan karar ile kulübün resmi finansmanı durduruldu. Kulüp artık Gagavuzya’daki resmi makamlardan finansal destek alamıyordu.

Sezon sonuna doğru kulüp, personelinin maaşlarını ödeyemez hale geldi. 7-8 aydır maaşlarını alamayan futbolcular ve teknik ekip, sezon bitimine iki hafta kala bir basın toplantısı düzenlediler ve maaşlarının ödenmemesi halinde kalan maçlara çıkmayacaklarını açıkladılar. Yaşanan tüm olumsuz olaylara rağmen futbolcular ve teknik ekip kalan son iki maça da çıkma kararı aldılar. Gagauzia-Oguzsport, bu çalkantılı sezonun sonunda 15 takımlı ligi 29 puan ile 12. sırada tamamladı. Komrat ekibi 28 haftada, 9 galibiyet, 2 beraberlik, 17 de yenilgi aldı.

Gagavuzya hükümetinin resmi finansmanı durdurma kararından sonra, mali krizin giderek daha da derinleştiği FC Gagauzia-Oguzsport, 2016-17 sezonunu tamamlasa bile bir sonraki sezona finansal nedenlerden dolayı katılmama kararı aldı ve ligden çekildiğini açıkladı. Bu iki sezonluk serüvenin ardından, 2017 yılında Gagauzia-Oguzsport kulübü lağvedildi ve Anatoly Mavrodi başkanlık görevinden ayrılıp, kurucusu olduğu Oguzsport’un başına geçti. Oguzsport bu tarihten itibaren sadece asıl kuruluş amacı olan futbol eğitimine odaklanmaya başladı.

FC Oguzsport bir futbol okulu, akademisi. Kulübün tek ve asıl misyonu Gagavuz gençlerine kaliteli ve modern bir futbol eğitimi verebilmektir. Böylece Gagavuzya ve Moldova futbolunu kalkındırmak. Kendi futbol akademisini Eylül 2015’te kurmuştur. Oguzsport, bugün bünyesinde U7’den U17’ye kadar tam dokuz adet alt yaş kategori takımı bulunduruyor. Bu alt yaş gruplarında 140’tan fazla çocuğa modern bir futbol eğitimi veriliyor.

FC Oguzsport ve Lokomotiv Moskova Birlikteliği

İleri dönemlerde daha küçük alt yaş kategorilerinde, çok daha fazla çocuğa futbol eğitimi vermeyi planlıyor. Şu anda en küçük 7 yaş grubuna eğitim veriyor. Yakın bir tarihte 5 yaşındaki Gagavuz çocuklarına da futbol eğitimi vermeyi hedefliyor. Ayrıca FC Oguzsport yavaş yavaş uluslararası alanda tanınmaya ve büyük kulüplerin radarına girmeye başlamış durumda. Mavrodi’nin bana aktardığına göre, pandemi öncesinde Rus ekibi Lokomotiv Moskova ile kısa süreli bir iş birliği yapılmış. Oguzsport’un U17 grubundaki bazı genç futbolcular Lokomotiv Moskova tarafından denenmiş. Bu futbolculardan bir kısmı beğenilmiş ve Lokomotiv altyapısına alınmak üzere Mart 2020’de Moskova’ya davet edilmiştir. Fakat o dönem başlayan pandemi nedeniyle bu transfer gerçekleşmemiş. Mavrodi’nin söylediğine göre FC Oguzsport’a herhangi bir Türk futbol takımından iş birliği teklifi gelmemiş. Fakat Mavrodi, teklif gelmesiyle Türk ekipleriyle iş birliği yapmaktan son derece memnuniyet duyacaklarını söylüyor.

Beşiktaş, Kosova ekibi KF 2 Korriku ile altyapı konulu bir iş birliği anlaşması imzalamıştı. Özellikle Balkan ekipleriyle yapılacak bu tarz iş birliklerini, Türk kulüplerinin önemli bir parçası olarak görülüyor. Moldova, eski bir Sovyet cumhuriyeti olduğu için bölgedeki Rus etkisi yadsınamaz bir gerçek. Bu nedenle Rus ekipleri bu coğrafyada bir adım öndeler. Fakat Moldova’nın güneyindeki özerk Gagavuzya, hem kültürel hem de dilsel olarak Türkiye’ye yakın bir coğrafya. Türk kulüpleri, bize kültürel olarak oldukça yakın olan Gagavuzya bölgesinde de bu tarz altyapı, futbol okulu ve scouting konulu iş birliği faaliyetlerini aramalılar. Bu konuda FC Oguzsport’un, Türk ekipleri için kaçırılmaması gereken bir fırsat olduğunu düşünüyorum.

Başkan Mavrodi’den Çağrı:

Halihazırda bir sistem çerçevesinde kurduğu akademisinde, Gagavuz gençlerine modern bir futbol eğitimi vermeye çalışıyor Oguzsport. Türk ekiplerinden alacağı profesyonel destek ile çok daha kaliteli işlere imza atabilir. Böylece Türk futboluna da fazlasıyla fayda sağlayabilir. Bizzat konuştuğum kulüp başkanı Mavrodi, bu konu hakkında şunları söylüyor;

“Tüm Türk futbol kulüpleri ve futbol organizasyonları ile iş birliği ve dostluk kurmaya hazırız. Bizlerin dili bir, ortak köklerimiz ve benzer kültürlerimiz var.”

FC Oguzsport her ne kadar bir futbol okulu ve akademisi olsa da son birkaç yıldır kulübün bir yetişkin takımı da bulunuyor. Bu yetişkin takım, ulusal düzeyde düzenlenen “MF Series” mini futbol şampiyonasına katılıyor. Devam eden sezonda liglerinde birinci sırada bulunuyorlar. Mavrodi, yetişkin takım için hedeflerinin, üçüncü lig klasmanı olan Divizia B’de mücadele etmek olduğunu söylüyor. Kulüp şu anda bu konu hakkında gerekli belgeleri topluyor. Profesyonel seviyeye geçebilmek için bir finansman arıyor. FC Oguzsport, bugün futbol eğitimlerini ve maçlarını 5bin kişi kapasiteli Komrat Stadyumu’nda gerçekleştiriyor. Bu stadyum yakın zamanda Türkiye tarafından yenilendi ve modernize edildi yanına da kapalı spor salonu inşa edildi.

Armasında Bozkurt ve “Canavar Yortusu” Bayramı

Gagavuzlar Türk kökenli bir halk. FC Oguzsport kulübü de ismi ve arması ile Gagavuz halkının bu Türk köklerine atıfta bulunuyor. FC Oguzsport’un armasında bir bozkurt figürü yer alıyor. Armadaki bu bozkurt, Gagavuzların Oğuzlardan gelen Türk kimliğini simgeliyor. Gagavuzların “Canavar” olarak adlandırdıkları bozkurt, Gagavuz kültüründe de oldukça geniş bir yere sahip. Gagavuzların, bir bozkurdun onlara yardım edip yol göstermesini konu alan, tıpkı Ergenekon Destanı’na benzeyen bir destanları var. Ayrıca her yıl Aralık aynında “Canavar Yortusu” adını verdikleri bir kurt bayramı kutluyorlar.

Bugün resmi olarak kullanılmasa bile, Gagavuz halkını simgeleyen bayrakta da bozkurt motifi bulunuyor. Gagavuzya’nın kurucu başkanı Stepan Topal’ın çalışma odasından bir kare. Topal’ın hemen arkasında bozkurt motifli Gagavuz bayrağı ve bir Atatürk fotoğrafı dikkat çekiyor. Kulüp başkanı Mavrodi, kulübün ismi ve amblemi hakkında şunları aktarıyor:

“FC Oguzsport’un ismini milletimizin tarihinde buldum. Gagavuz halkının ataları ve kökleri Oğuzlar, biz onların soyundan geliyoruz. Bu nedenle Oguzsport isminin sembolik olabileceğine karar verdim. Bozkurt figürü ise Türk milletlerinin ve kültürünün önemli bir simgesi, bu yüzden armamızda bir bozkurt figürüne yer vermek istedik. Ayrıca renklerimizi de Gagavuzya bayrağının renklerinden almaktayız.”

Başkan Anatoly Mavrodi, Türk futbol severlere şunları iletiyor:

“Tek bir dilimiz, ortak köklerimiz ve en önemlisi benzer bir kültürümüz var. Tüm Türk futbol severleri Oguzsport’un Facebook ve Instagram sayfalarına davet ediyoruz.”

Bu yazıyı yazarken bana yardımcı olan ve sorduğum soruları açıklayıcı bir şekilde cevaplandıran, FC Oguzsport kulüp başkanı Anatoly Mavrodi‘ye de teşekkürlerimi sunuyorum. Bununla birlikte umarım en kısa sürede takımlarımızla birliktelik gerçekleşir. Çünkü futbol adına kazanımların büyük olacağı ve oyuncu pazarının önemi artacaktır.

NOT: Bu metin Şamil Uslu tarafından yazılmıştır. Düzenlenerek siteye aktarılmıştır.