Rangers’ın mezhepçiliği nereden geliyor?
Rangers’ın mezhepçiliği devam ediyor mu? 1872’de kurulan İskoç devi Rangers, I. Dünya Savaşı’na kadar kadrosunda Katolik oyunculara yer vermekte sakınca görmemişti. Ancak 1920’lerden itibaren Ulster kökenli tutucu bir Protestan tarikatı olan Orange Order, yükselişe geçmişti. Kraliyete sadık (Loyalist) ve Britanya birliğini savunan (Unionist) bir özellik taşıyan bu tarikat, adını Boyne Muharebesi’nde Katolik II. James’i yenen Protestan kral III. William’dan (William of Orange) almıştı. Bu hareket, Kuzey İrlanda siyasetine yön veriyordu. Zamanla Orange Order, İskoçya’yı da etkisi altına almaya başlamıştı. Bu tarikatın Katolik karşıtı politikasından etkilenen Rangers yöneticileri, yazılı olmayan bir kural geliştirdi. Katolik olan oyuncular veya teknik ekipten herhangi biri Rangers’a alınmayacaktı.
Kuralların Müslüman oyunculara yönelik bir ayrımcılığı yoktu. Hatta 1935’te Mısırlı Müslüman Mohamed Latif, Rangers’a transfer olmuştu. Ayrıca bu kuralların kamuoyu tarafından bilinirliği de yoktu, 1965’te Rangers’tan ayrılan Ralph Brand’ın açıklamalarıyla bu politika duyulmuştu. Bu ifşanın ardından Rangers’ın bu politikası sorgulanmaya başlamıştı. Politika hakkında gelen bir soruya dönemin Rangers’ın asbaşkanı Matt Taylor, “Bu bizim geleneğimiz, biz Protestan takımı olarak kurulduk. Bunu değiştirmemiz bize olan desteği azaltır.” demişti.
Oyuncular kimliklerini sakladı!
En önemlisi de politikaya rağmen bazı Katolikler gizlice Rangers forması giymişti. Güney Afrikalı Don Kitchenbrand kimliğini saklamış, takımdan ayrıldıktan sonra “Katolik olduğumu öğrenselerdi ölürdüm.” demişti. Laurie Blyth ise Katolik olduğunun ortaya çıkmasından sonra kulüpten kovulmuştu. Kurallar o kadar katıydı ki bir Katolik ile evlenen futbolcu Graham Fyfe, Rangers’tan kovulmuştu. Ancak kurallar, Orange Order’ın Rangers’ın mezhepçi holiganlığına tepki göstermesi ile tartışılır oldu: Teknik direktör Willie Waddell, kulüpteki ayrımcılığı yok etmeye kararlıydı.
Waddell’ın kararlılığına rağmen, onun döneminde de kulübe hiçbir A takım oyuncusu alınmadı. 1986 yılında başa Graeme Souness geldi. Kulübe gelir gelmez John Collins ve Ian Rush gibi Katolik oyuncuları transfer etmeye çalışan Souness, kuralları değiştirmek istiyordu. Celtic’den Katolik bir oyuncu olan Mo Johnston’u alan Souness, Rangers cephesinden büyük bir tepki topladı ve bu transfer “utanç” olarak değerlendirildi. Birçok taraftar bilet yakma eylemi yaptı, hatta kulüp formacısı Johnstone’a forma vermeyi reddetti.
Rangers’ın mezhepçiliği devam ediyor mu?
Yine de, gelen tepkiler zamanla azaldı. Rangers’ın destekçileri Katolik bir futbolcunun takımda bulunmasına alışmaya başladı. 1998 yılında önemli bir Katolik futbolcu olan Neil McCann transfer oldu. Taraftar önünde yapmama şartıyla istavroz çıkarma yasağı da iptal oldu. Ancak Katolik oyuncular üzerindeki baskı hala sürüyordu… Rangers’lı Gennaro Gattuso, takım arkadaşlarının haç kolyesini çıkarması yönünde kendisine baskı yaptığını iddia etti. Fernando Ricksen ise Katolik oyuncuların inançlarını saklaması yönünde telefonlar aldığını söyledi.
Yine de mezhepçiliğin etkisinin gitgide azaldığı göze çarpıyordu. 1999 yılında bir Katolik olan Lorenzo Amaruzo, takım kaptanı seçildi. 2006 yılında Paul Le Guen, takımın ilk Katolik teknik direktörü oldu. 2013’te ise Jon Daly, Rangers forması giyen ilk İrlanda Katoliği oldu. Günümüzde Rangers yöneticilerinin gözünde bu bariyerin bir bölümünün kalktığını görebiliriz ancak yeni nesiller de dahil olmak üzere taraftarların büyük bölümünün hala mezhepçi zihniyete sahiptir. Dolayısıyla Rangers’ın taraftarların gözünde uzun süre böyle kalacak gibi gözüküyor.
Okumaya devam et:
- İngiltere ve İskoçya’da Takım Kalıpları: “Wanderers, Rovers, Rangers”
- Barnsley FC ve 2020-21 Sezonu
- Duncan Ferguson: “Besteciye ilham olmak”