Bursaspor neden lisans çıkartamadı?
Bursaspor, Türkiye’nin en başarılı altyapılarından birine sahipti. Bir süredir borçları yüzünden zor zamanlar geçiriyordu. 2009-10 sezonu Süper Lig şampiyonu olan Bursaspor, dört büyüklerin yanına beşinci şampiyon olarak ortak oldu. Hem finansal krizler hem de yönetim problemleri Bursaspor’un hızlıca alt liglere düşmesine sebep oldu.
Bursaspor neden lisans çıkartamadı?
Bursaspor, geçtiğimiz dönemde yaşanan mali krizler sebebiyle transfer yasağı aldı. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamalarda ise Bursaspor, CAS’a olan borcu sebebiyle lisans alamadığını açıkladı. Kulübün açıklaması:
“Kulübümüzün eski dönem başkanlarından Ali Ay’dan kaynaklanan ve CAS’a ödenmesi gereken transferlerin listesi aşağıdaki gibidir. Bu ücretlerin bugünkü kurla karşılığı 57.036.775 TL’dir. Kulübümüzün aldığı transfer yasağının bu dönemden kaynaklı olduğu aşikardır. Ayrıca kulübümüz yapılan bu yanlış hamleler dolayısıyla lisans alamamaktadır.
Ayrıca Ali Ay’ın kulübümüzde görev süresi boyunca toplam 107.922.936 TL’lik kasa girdisi olmuştur. Ancak kulübümüz kendisine 319.204.665 TL borçlu gözükmektedir. Ayrıca kendisi kulübümüze ait olan 62 dönümlük araziyi üzerine geçirmiştir.” Kaynak[1]–[2]
Tüm olanlardan sonra Bursaspor taraftar grubu Teksas, mevcut başkan Recep Günay’ı istifaya davet etti. Günay, daha önce 1999-2000 yıllarında kulübün başkanlığını yaptı. Ayrıca Recep Günay, Bursaspor’da tribünden gelerek başkan olan ilk kişi olarak bilinmektedir. Peki bütün bunlar nasıl gerçekleşti, Bursaspor’u bu krize sürükleyen süreç nasıl başladı?
Bursaspor nasıl iflas eşiğine geldi?
Sene 2007. İbrahim Yazıcı, 1988-1992 yılları arasında Bursaspor’da başkanlık yapmış tecrübeli bir siyasetçiydi. 2007 yılında yeniden başkan olarak göreve geldi. Sancılı geçen iki sezonun ardından kulübün teknik sorumlusu Ertuğrul Sağlam oldu. 2008-09 sezonunu altıncı sırada bitiren Bursaspor, Avrupa Ligi hakkını son anda kaçırdı.
2009-10 sezonunda hedefte Avrupa vardı. Takım hızlı bir başlangıç yaparak bu sezon içinde şampiyonluğu elde etti. Dört büyükler olarak anılan Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor’dan sonra şampiyon olan ilk takım ünvanını kazandı. Sportif başarıyı bir sonraki sezona da taşıyan Bursaspor, 2010-11 sezonunu üçüncü bitirdi.
Yeşil beyazlı ekip, 2011-12 sezonunda Sercan Yıldırım ve Volkan Şen transferlerinden para kazandı. Bursaspor, 20 yıl aradan sonra Türkiye Kupası finali oynadı ve ligi sekizinci bitirdi. 2012-13 sezonunda ise ligi dördüncü sırada bitirdi. Takım, İbrahim Yazıcı döneminde ligde ve kupada istikrarlı bir performans sergiledi. Transferde ise gelir-gider dengesi vardı.
Ne yazık ki ligin 32. haftasında kulüp başkanı İbrahim Yazıcı kalp krizinden hayatını kaybetti. Dolayısıyla Bursaspor dönüşünü olmayan bir yola girdi. İbrahim Yazıcı görev süresin boyunca kulübü finansal açıdan iyi yönetti ve sayısız haciz dosyasını kapattı. Tasarrufa önem veren ve dik duruşu olan bir başkandı. Şike yapan takımların küme düşmesine sebep olan maddenin kaldırılması için yapılan oylamada elini kaldırmayan az sayıda isimden biriydi.
İbrahim Yazıcı bir siyasetçi olmasına rağmen Bursaspor’u siyasetten uzak tutmaya çalıştı. O dönemlerde siyasetçiler ve belediye başkanları kulüplerle yakınlaşma isteği içerisindeydi. Dönemin belediye başkanı Recep Altepe, takım ile yakınlaşmak istiyordu. Bursa’ya yeni bir stadyum müjdesi verdi, stadı devlet değil belediye inşa edecekti.
Stadyum gelirleri Bursaspor’a verilmeyecek!
Ancak zaman zaman İbrahim Yazıcı ve Recep Altepe arasında sürtüşmeler yaşandı. İbrahim Yazıcı, stadyum gelirlerinin kulübe gelmesini istiyordu. Belediye ise buna karşıydı. İbrahim başkanın vefatının ardından, yeni başkan Erkan Körüstan oldu. Körüstan, görevi 25 milyon TL borç ile aldığını açıkladı. Eski yönetim ise bu borca itiraz etti.
Yeni sezonda 22 bin adet kombine bilet satıldı. Teknik adam Christoph Daum takımın başına geçti. Ozan Tufan ve Enes Ünal gibi isimler A takıma dahil oldu. Bununla birlikte Avrupa’da isim yapmış birkaç oyuncu yüksek bonservis bedelleriyle takıma katıldı. Bursaspor’un hata zinciri tam olarak burada başladı…
İki oyuncuya toplamda 3 milyon Euro ve menajerlik şirketlerine ise 1 milyon Euro ödendi. Fernandao’nun bütün ailesinin uçak ve sağlık masrafları kulüp tarafından karşılandı. İbrahim Yazıcı, kusursuz transferlere imza atan bir başkan olmasa da; onun döneminde futbolcuların uçak biletleri kulübe yük olmasın diye biriken mil puanlarıyla alınıyordu. Üstelik menajer komisyonları %5 oranındaydı.
Bursaspor parasını çöpe atıyordu….
Körüstan döneminde ise menajerlik ücretleri %25-30 seviyelerine çıktığı söylentileri vardı. Kötü transferler ve yanlış politikalar ile kulübün parası bir nevi çöpe gidiyordu. Böylelikle finansal yük artmaya başladı. 2013-14 sezonunda sportif başarıdan uzak bir Bursaspor vardı ve ligi sekizinci sırada bitirdi. Taraftarların tepkisinin ardından yönetim değişti.
Recep Bölükbaşı, 2014-15 sezonunda Bursaspor’un yeni başkanı oldu. Bu sezonda ise takım ligi altıncı sırada bitirdi fakat kontrolsüz harcamalar devam etti. Josue, ülkesi Portekiz’in vergi masrafı çıkarttığını ve bu parayı kulübün ödemesi gerektiğini söyledi. Bursaspor 60 bin Euro’yu sorgusuz bir şekilde ödedi. Sonradan yapılan incelemede böyle bir sorun olmadığı ortaya çıktı ve Bursaspor durduk yere zarar etti.
Eski yönetim 30 milyon TL kredi çekti, mevcut yönetim de kredi miktarını 54 milyon TL’ye çıkarttı. Maaşlar ve ödemeler ile toplam borç 90 milyon TL olarak açıklandı. Gelir toplamları ise sadece 46 milyon TL yapıyordu. Böylelikle Bursaspor o yıl içerisinde 44 milyon TL zarar etti. 2011 yılında UEFA FFP (Finansal Fair Play) devreye soktu ve kulüpleri denetim altına aldı. 2014 yılında ise Bursaspor Avrupa’dan 1 yıl men cezası aldı. Başkan ise eski yönetimi suçladı.
2015-16 sezonda dört büyük takımda ve Avrupa’nın köklü kulüplerinde forma giymiş isimler takıma dahil oldu. Toplamda 19 oyuncu transferi gerçekleşti. Takıma katkı sağlayamayan birçok futbolcuya absürt paralar verdiler. Yüksek harcamalar ve kurulan iyi kadroya rağmen Bursaspor, ligi on birinci sırada bitirdi. Maddi durum iste git gide kötüleşirken, bankalar takıma kredi vermiyordu.
Kadro kötü, borç çok!
Bakambu, Ozan Tufan, Enes Ünal, Volkan Şen ve Şener Özbayraklı isimlerin satışından kasaya 70 milyon TL girdi. Bu oyuncu satışlarından ciddi bir gelir elde ettiler ancak borçlar hala bitmemişti. 2015 yılının sonunda yönetim, 2019’a kadar uzun vadeli borçların toplamda 270 milyon TL olduğunu açıkladı. Kulüp finansal sorunlarla yüzleşirken bir yandan siyaset kıskacındaydı.
Aralık 2015’te yeni stadın açılışı gerçekleşti. Açılış siyasi miting havasında geçmişti. Bursaspor gündem olmamıştı. Stadın adı, Bursa Büyükşehir Belediye Stadyumu oldu. Taraftarlar öfkeliydi. Son dönemde kulübün siyaset ile içli dışlı olması taraftarlarda huzursuzluk yaratıyordu. Birçok taraftar bu yeni stadyumda maç izlememe kararı aldı zaten stadyumun Bursaspor’a katkısı yoktu.
Bursaspor: Ali Ay dönemi
2016-17 sezonuna girilirken Ali Ay başkan oldu. Göreve geldiği gün vaad ettiği eylemler: altyapı, acil eylem planı, şeffaflık, mali disiplin ve kaynak aktarımı oldu. Kulübü 270 milyon TL borç ile devralan Ali Ay; bakanlar, belediye başkanları, vali ve sanayici iş adamlarıyla görüşmeler yaparak yardım istedi. Borçları yapılandırmak için uğraştı ve bu borç yükünün altından kalkmak istedi. Fakat miktar oldukça fazla olduğu için fedakarlık ile ödenemeyeceği aşikardı.
Ali Ay ve yönetim kurulu maaşları düşürme yöntemine başvurdu. Maaşlar 1.5 milyon Euro’dan indirilip 700-800 bin Euro bandında olacaktı. Gençlerbirliği’nde maaş ortalaması 400 bin Euro civarındaydı ve maddi sorun yoktu. Maliyeti düşürmek için altyapıdan oyuncuları A takıma kazandırmak gerekiyordu. Ancak her şey istendiği gibi olmadı. Rüyam takımı kurmak için altyapıya Afrikalı üç oyuncu geldi. Üç oyuncu da beklentilerin altında kaldı.
Genç Türk oyuncular ise A takımda yer bulamadı. Takım ligi düşme hattının hemen üzerinde on dördüncü sırada bitirdi. 2017-18 sezonunu ise on üçüncü bitiren Bursaspor’da işler bir türlü yoluna girmedi. Tasarruf vardı ancak borçlar artmaya devam ediyordu. Ali Ay, kısa vadeli borçları 209 milyon TL’den 90 milyon TL’ye düşürdü. Ancak bu borçlar silinmeyip, yapılandırma ile erteleniyordu.
Azalmadan artıyordu…
2016-17, 2017-18 sezonlarında yapılan oyuncu satışlarından gelen para borçlara ve teknik adamlara gitti. Beş farklı teknik adam geldi ve kadro istikrarı sağlanamadı. Yeni sezonda Ali Ay yeniden başkan oldu. Bu sırada kulübün borcu katlanarak arttı ve 453 milyon TL’ye ulaştı. 2018-19 sezonunda Samet Aybaba göreve geldi. Performanstan kimse memnun kalmadı ve Bursaspor ligi on altıncı sırada bitirdi. Böylelikle takım birinci lige düştü.
Finansal sorunlar takımın yakasını bir türlü bırakmadı. Kulüp yakıt borcunu dahi ödeyemedi ve bu borcu belediye ödedi. Bursaspor’un toplam borcu 491 milyon TL olarak açıklandı. Yöneticilere olan borç ise 107 milyon TL’ydi. 2016 yılında sadece 18 milyon TL olan bur borç, geçen üç yılda katlanarak arttı. İlginç olan bir diğer durum ise bu borçların döviz cinsinden olmasıydı. Takım otobüsü hacize gitti, oyuncu ve personel maaşları ödenemiyordu.
Bursaspor’da yeni başkan Mesut Mestan oldu. 2019’un kasım ayında borcu 447 milyon TL’ye indirdiklerini açıkladı. Ağustos 2020’de yapılan genel kurul görüşmesinde ise borcu 492 milyon TL olarak açıkladılar. Devam eden süreçte yönetimler birbirini suçlamaya başladı. Mesut Mestan sonrası göreve gelen Erkan Kamat çeşitli konularda önceki yönetimi suçladı. Mesut Mestan ise bu suçlamaları yalanladı.
Bursaspor, “Hatıran Yeter” Kampanyası düzenledi!
2020-21 sezonunda Bursaspor sıfır bütçeyle teknik adam Mustafa Er ve genç oyuncuların çabasıyla play-off mücadelesi verdi. Ziraat Türkiye Kupası’nda son 16’ya kalmayı başardılar. Erkan Kamat, sportif başarının yanı sıra borcu da indirmek için çaba gösteriyordu. Ancak Ali Akman sürecini düzgün yönetemedi ve oyuncu protestolarıyla karşılaştı. Kamat yönetiminde “Hatıran Yeter” kampanyasından 1 milyon 167 bin TL toplandı. Ardından yönetim değişti.
Emin Adanur, başkanlık için aday olduğunda birçok kesim memnun oldu. Başarılı bir iş adamıydı, ancak tüzük gereği başkan olamadı. Desteklediği Hayrettin Gülgüler’i başkan yaptı ve yönetimde etkin rol oynamaya devam etti. Kulüp borcunun 600 milyon TL olduğunu açıkladı ve yönetiriz dedi. Süper Lig hedefine ulaşamazsak ve görevi bırakırsak bu parayı kulübe bağış olarak bırakacağını söyledi.
Emin Adanur, borcun 600 milyon değil 850 milyon TL olduğunu dile getirdi. Bununla birlikte icraatlerine başladı. Bursaspor efsanesi Batalla’yı teknik ekibe dahil etti. Transfer tahtasında önemli isimleri getirdi. Sponsorluk anlaşmaları yaptı. Bursaspor Token’i faaliyete sokup stadın isim hakkını sattı. Adanur yönetimi bu güzel girişimleri gölgeleyen büyük hatalara imza attı.
Bursaspor, Emin Adanur’dan büyük darbe yedi!
Yapılan transferler performans sağlayamadı. Birçok yeni oyuncu kadro dışı kaldı. Kısa süren yönetim döneminde dört farklı teknik adam göreve geldi. Belediye ile tartışma yaşadı ve taraftar desteğini kaybetti. Ligin ortasında istifa etti. Gitmeden önce takımın üç genç oyuncusunu Trabzonspor’a sattı. Emin Adanur:
“29 milyon liralık vadeli çekler, alacaklarıma karşılık bende. Bursaspor’dan 40 milyon TL alacağım var ve bunlara temlik koydurdum. Sırası gelince alacaklarımı tahsil edeceğim.”
Bu söylemlerden sonra ortalık karıştı. Oyuncuları değerinin çok altında sattı ve transfer parasına el koydu. Böylelikle zor günler geçiren Bursaspor’a darbe vurmuş oldu. Adanur’un istifasından sonra Ömer Furkan Banaz başkan oldu. Banaz, Burfaş’ın genel müdürüydü. Bursa Büyükşehir Belediye başkanı desteğiyle göreve geldiğini açıkladı. Ocak 2022’de Bursaspor’un borcu 1 milyar TL’ye yaklaştığı için kulübü kapatıp, Bursa FK ismiyle mücadele etme fikri ortaya çıktı. Taraftar grubu Teksas bu fikre karşı çıktı.
Başkan Recep Günay: “Oyuncu lisanslayamıyoruz, ikinci ligde oynuyoruz.”
Yakın dönemde çıkan haberlerde ise Bursaspor’un CAS davalarından dolayı lisans çıkartamadığı iddiaları vardı. Son olarak başkan Recep Günay şu açıklamaları yaptı:
“Bizim lisans alamamamızın sebebi transfer yasağından kaynaklanıyor. Biz şu anda herhangi bir oyuncu lisanslayamıyoruz. Yoksa ikinci ligde oynamamamız gibi bir durum söz konusu değil. Mevcut olan oyuncularla lige katılıyoruz. Bursaspor’un transfer yasağı var. Bu sezon lige katılamama gibi bir durumumuz yok ancak önümüzdeki sene lisans yasağımızı kaldıramazsak TFF’ye bildireceğimiz bir oyuncu ekibimiz olmadığı için lige katılım sağlayamayacağız.”
Okumaya devam et:
- Dele Alli, çocukluk travmaları hakkında konuştu!
- Manchester United ve Treble: Bir sezonda üç kupa!
- Macclesfield Town: 146 yıllık serüven
Not: Bu yazıda kaynak olarak Mr. Menager videosu kullanılmıştır. Videoyu izlemek için: